TİDER’in Destek Market’i, Dünyaya Örnek Gösterilen 4 Projeden Biri Oldu
TİDER’in 6 Şubat depremlerinin ardından Adıyaman’da sosyal dayanışma projesi olarak hayata geçirdiği “TİDER Destek Market”, Küresel Gıda Bankaları Ağı GFN’nin dünyaya örnek gösterdiği ilk 4 proje arasında yer aldı.
Kuruluşunun 15. yılını kutlayan Temel İhtiyaç Derneği’nin (TİDER), 6 Şubat depreminden sonra Adıyaman’da kurduğu ve binlerce depremzedenin hayatına dokunan “dayanışma ağı” dünyaya örnek oldu.
6 kıtada 50’den fazla ülkede faaliyet gösteren küresel gıda bankacılığı ağı The Global FoodBanking Network (GFN), TİDER’in Adıyaman’da hayata geçirdiği Destek Market ve Destek İK programını, “More Than Food (Gıda’dan Daha Fazlası)” kampanyası kapsamında dünyada örnek gösterilen 4 organizasyondan biri olarak duyurdu.
6 Şubat depremlerinde gösterdiği hızlı, organize ve kapsayıcı dayanışma çalışmaları ile “More Than Food” kampanyasının en başarılı organizasyonlarından biri olmayı başaran TİDER, GFN’in Türkiye’deki tek temsilcisi.
“More Than Food” kampanyası, GFN’in dünya çapında faaliyette olduğu Afrika, Asya, Avrupa, Latin Amerika, Orta Doğu, Kuzey Amerika ve Okyanusya olmak üzere altı kıta ve 50’den fazla ülkede bulunan gıda bankaları aracılığıyla hayata geçirildi. GFN, kampanya kapsamında Türkiye’nin yanı sıra Tayland, Kolombiya ve Kenya’daki 3 çalışmayı daha dünyaya örnek projeler arasında gösterdi.
Hedef, toplumsal dayanıklılık ve dönüşüme katkı
GFN, “More Than Food” kampanyası ile gıda bankalarının gıda sağlamaktan öteye geçerek, toplumlarda dayanıklılık oluşturma, gıda sistemlerini iyileştirme, dönüştürme ve sürdürülebilir kalkınma hedeflerine katkı sağlama gibi daha geniş etkilerini vurgulamayı amaçlıyor. Kampanya, sadece gıda desteği sağlamakla kalmayıp aynı zamanda “eğitim, istihdam, sağlık ve sürdürülebilir gıda sistemleri” konularında da toplulukları destekliyor.
GFN kampanya kapsamında ayrıca Afrika, Asya ve Latin Amerika’daki gıda bankalarının başarı hikayelerini de paylaşarak, gıda bankacılığının sadece açlıkla mücadele değil, aynı zamanda toplumsal dönüşüm için bir araç olduğunu ortaya koyuyor.
TİDER’İN DESTEK MARKET’i AYDA 2 BİN KİŞİYE ULAŞIYOR
GFN’in dünyaya örnek organizasyonlar arasında yer verdiği Adıyaman’da kurulu Destek Market, TİDER’in afet bölgesine kalıcı yardım sağlama vizyonunun bir parçası olarak hayata geçirildi. GFN desteğiyle açılan market, günümüzde aylık yaklaşık 2 bin kişiye ulaşıyor.
Raflarında temel gıdadan hijyen ürünlerine kadar, yaklaşık 43 farklı ürün bulunan market, puan sistemiyle ihtiyaç sahiplerinin kendi tercihlerine göre alışveriş yapmasına imkân tanıyor. Merkez, gıda temini sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda Destek İK programı ile istihdam fırsatları da sunuyor.
GFN, GENÇ ELANUR’UN HİKAYESİNİ DÜNYAYA DUYURDU
TİDER’in Adıyaman’da açtığı destek market, kampanyanın hedeflediği gibi yalnızca bir yardım noktası değil; aynı zamanda hayatları dönüştüren bir merkez hâline gelmeyi başardı. Destek Market aracılığıyla TİDER’in hayatına dokunduğu isimlerden biri de 6 Şubat 2023’te Türkiye’yi sarsan büyük depremin ardından evsiz kalan binlerce kişiden biri olan 20 yaşındaki Elanur Çakır oldu.
Destek Market sayesinde ailesine gıda desteği sağlayan ve ardından bu merkezde işe alınan Elanur’un hikayesi GFN’in “More Than Food” kampanyası kapsamında da yer buldu. Adıyaman’daki konteyner kentte ailesiyle birlikte yaşayan Elanur’un hikayesi, TİDER’in bölgede yarattığı sosyal etkinin sembolü hâline geldi.
TİDER’in İK Destek programı ile hayatının değiştiğini ifade eden Elanur, “TİDER’den önce bazı şeylerin imkânsız olduğunu sanıyordum. Ama artık hiçbir şey imkânsız değil. Burada çalışmak bana özgüven kazandırdı. Kendimi güçlü hissediyorum” dedi. Geçimini kendi sağlayabilen ve geleceğe umutla bakan Elanur, aynı zamanda kardeşlerinin okul masraflarına da katkıda bulunabiliyor. Gelecekte üniversiteye gitmeyi ve sivil toplumda çalışmayı hedefliyor.
“GIDA BANKALARI YALNIZCA YARDIM DEĞİL, FIRSAT SUNAR”
GFN’in kampanyası ile gıda bankalarının yalnızca gıda yardımı değil, aynı zamanda toplumsal dayanışma, sosyal iyileşme ve bireylerin yeniden hayata tutunması için nasıl bir umut ışığı olduğunu ortaya koyduğunu ifade eden TİDER Yönetim Kurulu Başkanı Hande Tibuk, “Araştırmalar Türkiye’de her 7 kişiden birinin yoksulluk sınırında olduğunu gösteriyor. Gıda bankacılığı, sadece yardım değil, aynı zamanda onurlu bir dayanışma modeli sunuyor. Biz TİDER olarak israfla mücadele ederken aynı zamanda insanların temel ihtiyaçlara adil şekilde ulaşmasını sağlıyor, istihdam olanaklarıyla kalıcı çözüm üretmeye çalışıyoruz” dedi.
TİDER, 2010’dan bu yana yürüttüğü faaliyetleriyle The Global Foodbanking Network’ün Türkiye’deki tek temsilcisi olarak 7 bölge ve 40 şehirde, 85 noktaya yayılan destek ağıyla faaliyet gösterdiğinin altını çizen Tibuk, özellikle belediyelerin ve yerel yönetimlerin gıda bankacılığı konusunda bilgilendirilmesi gerektiğini vurgularken, “Daha fazla iş birliği, daha çok ihtiyaç sahibine ulaşmak demek” dedi.
TİDER Genel Müdürü Nil Tibukoğlu ise “Amacımız yalnızca gıda yardımı yapmak değil, insanlara yeniden ayakta durmaları için imkân sağlamak” dedi. Tibukoğlu, GFN’in projeye desteğine dair ise şunları söyledi: “GFN’in desteği olmasaydı maaşları, depo kirasını, lojistiği, seyahat giderlerini ödemek zor olurdu. Bizi ayakta tuttular. Böyle bir topluluğun desteğini bilmek, bizim için cesur olma fırsatıydı.”
TİDER, her yıl dünya çapında israf edilen gıdanın yüzde 25’inin kurtarılmasıyla 783 milyon insanın gıda ihtiyacının karşılanabileceği gerçeğinden hareketle; israfı önleyerek ekonomik ve çevresel bir çözüm sunuyor.
Fotoğraflar, The Global FoodBanking Network izni ile Joe Tobiason tarafından çekilmiştir.
Temel İhtiyaç Derneği (TİDER) Hakkında:
Temel İhtiyaç Derneği (TİDER), 2010 yılında Gıda Bankacılığı Derneği adı altında faaliyetlerine başladı. 2014 yılında insanların kendi yetkinlik ve yeteneklerine uygun işlerde çalışabilmesinin de en temel ihtiyaçlardan biri olduğundan hareketle çalışmalarına istihdam ve kalkınma projelerini katarak Temel İhtiyaç Derneği adını aldı. Yoksullukla mücadelede gerçekçi ve sürdürülebilir bir model oluşturmayı hedefleyen dernek, ilk Destek Market’i 2015 yılında İstanbul Maltepe’de açtı ve yönetimini 2017 yılında Maltepe Kaymakamlığı’na teslim etti.
TİDER, ağındaki gıda bankaları ile yoksulluk sınırı altında yaşayan insanların temel ihtiyaçlarına ulaşmalarını sağlarken, Destek İK aracılığı ile bu kişilere eğitimler veriyor, meslek edindiriyor ve işe yerleştiriyor. Bunun yanı sıra, kriz dönemlerinde afet bölgelerinde yaşayanların temel ihtiyaçlarının karşılanmasına destek oluyor, kırsal bölgelerdeki kadınların ekonomik ve sosyal açıdan güçlenmelerine öncelik veren kalkınma projeleri geliştiriyor, çocuk yoksulluğu konusunda yerel projeler üretiyor.
Şirketler ve kişilerin bankaya bağışladığı gıda, giysi, temizlik ve hijyen ürünlerini toplayan, ayrıştıran, depolayan ve ihtiyaç sahiplerine dağıtan TİDER, 7 bölgeye yayılmış 85 noktada TİDER Gıda Bankacılığı Ağı ile hizmet veriyor.
GIDA BANKACILIĞI Nedir?
Gıda bankası; bağışlanmış gıda, giysi, temizlik ve hijyen ürünlerini toplayan, ayrıştıran, depolayan ve ihtiyaç sahiplerine dağıtan bir sivil toplum örgütlenmesidir. Firmalar ve kişiler gıda, giysi ve temizlik ürünlerini bu “bankaya yatırır”, ihtiyacı olanlar da bu ürünleri “bankadan çeker”.
Temel İhtiyaç Derneği, Gıda Bankacılığına geniş kapsamlı bir bakış açısı getirerek, yoksulluk ve israfla mücadeleyi bütünsel bir modelle ele alan ve somut çözümler üreten bir sivil toplum kuruluşudur. Kurulmasına destek verdiği gıda bankalarının raflarında israftan kurtardığı, kullanılabilir durumdaki gıda, temizlik ürünü ve kıyafetlerin, yoksulluk sınırındaki ailelere ulaşmasını sağlar.
Gıda Bankaları, ihtiyaç sahiplerinin haysiyetinin korunması ve destek sisteminin bir parçası olmalarına imkân tanınması için, yararlanıcı olarak belirlenmiş olan ihtiyaç sahiplerinin adil bir biçimde ürünleri almasına imkan sağlar.
TEMEL İHTİYAÇ DERNEĞİ Yönetim Kurulu Başkanı: HANDE TİBUK hakkında:
Hande Tibuk; 1999 yılında Koç Üniversitesi Ekonomi Bölümünü, 2008 yılında Ecole Hôtelière de Lausanne otelcilik master programını tamamladı.
2012’den beri Net Holding A.Ş. Yönetim Kurulu Murahhas Üyesi & Genel Koordinatör olarak görev yapmaktadır.
2018 yılında Kuzey Kıbrıs’ta, yaralı deniz kaplumbağalarını tedavi eden Meritta Deniz Kaplumbağaları Merkezini kurdu. Merkez yaralı deniz kaplumbağalarının en kısa sürede doğal yaşam ortamına geri bırakılması için hizmet vermektedir. Halen 2018’de yönetim kurulu başkanı seçildiği Temel İhtiyaç Derneği’nin (TİDER) liderliğini yürüten Hande Tibuk, aynı zamanda Türkiye İş Kadınları Derneği’nde (TİKAD) Yönetim Kurulu Üyesi, Women 20 (W20) Türkiye Delegasyonu Üyesi ve Yanındayız Derneği Yönetim Kurulu Üyesidir.
