Türkiye merkezli afet teknolojisi girişimi ZATU (Zelzele Afet Teknoloji Uygulaması), Avrupa’daki elektrik kesintilerine karşı geliştirdiği enerji bağımsız iletişim sistemleriyle dikkat çekiyor. Girişim, kriz anlarında kesintisiz bilgi akışı sağlayarak güvenlikte yeni bir dönem başlatmayı hedefliyor.
Avrupa genelinde yaşanan yaygın elektrik kesintileri, sadece enerji altyapısının değil; aynı zamanda toplumsal koordinasyon, iletişim ve güvenlik mekanizmalarının da test edildiği bir döneme işaret ediyor. Ancak bu kriz, Türkiye merkezli bir afet teknolojisi girişimi olan ZATU (Zelzele Afet Teknoloji Uygulaması) için önemli bir fırsata dönüştü.
ZATU Afet ve Acil Durum Teknoloji Girişimcisi Erdal Akkaya, bu durumu yalnızca bir enerji sorunu değil; aynı zamanda kritik bir toplumsal refleks testi olarak yorumluyor. Akkaya’ya göre bu tür kesintilere karşı geliştirilen çözümler artık hayatta kalma meselesi haline geliyor.
Enerjiden Bağımsız İletişimin Çözümü ZATU’da
ZATU, elektrik, internet veya mobil şebeke kesildiğinde dahi çalışabilen yerel ağ sistemleri (örneğin LoRaWAN tabanlı ZATU modülleri) geliştirerek afet anlarında bireylerin sağlık durumu, konumu ve ihtiyaçlarını çevresine ve yetkili kurumlara iletebilen bir sistem sunuyor.
Bu sistemler, fail-safe ilkesi doğrultusunda, enerjiden bağımsız çalışabilen, cihazlar arası doğrudan iletişimi mümkün kılan ve yerelden merkeze doğru organize olan yeni bir iletişim mimarisi kuruyor. Amaç, “karanlıkta kalan toplum” değil; “koordinasyon içinde hareket eden toplum” yaratmak.
ZATU’dan Yeni Teknolojik Atılım: Dijital Kırılganlığı Azaltan Protokoller
Artan dijitalleşme, altyapıların aynı oranda kırılganlaşmasına neden oluyor. ZATU, bu kırılganlığı azaltmak amacıyla üç temel teknoloji üzerinde çalışıyor:
• Düşük enerjiyle çalışan yerel haberleşme cihazları
• Yapay zeka destekli risk analizi ve otomatik uyarı sistemleri
• Uçtan uca şifreleme ile çalışan, merkezi olmayan (decentralized) veri paylaşım ağı
Bu sistem sayesinde, afet anında bireyler ve kurumlar, merkezi altyapıya ihtiyaç duymadan iletişim ve veri aktarımı sağlayabiliyor. ZATU böylece, sadece dijitalleşmeyi değil, “dayanıklı dijitalleşmeyi” temsil ediyor.
“Hedefimiz Avrupa-Türkiye İş Birliğinde Standart Belirleyici Olmak”
ZATU, Avrupa ile Türkiye arasında afet teknolojisi alanındaki sınırlı iş birliğini aşmayı ve bu alanda standart koyan bir aktör olmayı hedefliyor. Akkaya, “Kriz sonrası analizlerle yetinmek yerine, senaryo bazlı tatbikatlar, açık veri protokolleri ve dijital simülasyonlar yoluyla kriz öncesi hazırlığı yaygınlaştırmak istiyoruz” diyor.
ZATU, bu amaçla COP30 ve COP31 hedefleri çerçevesinde küresel afet teknolojileri entegrasyonuna katkı sağlamayı hedefliyor.
Yatırımcılar İçin Yeni Bir Güvenlik Paradigması
Erdal Akkaya’ya göre Avrupa’daki elektrik kesintileri, enerjiyi sadece bir hizmet değil; güvenlik altyapısının temel unsuru olarak yeniden konumlandırdı.
ZATU, bu güvenlik boşluğunu kapatmaya aday teknoloji platformlarından biri olarak öne çıkıyor. Akkaya, “Bugün ZATU’ya yatırım yapanlar sadece finansal değil, sosyal ve stratejik bir etki yaratmış olacak” diyerek yatırımcılara çağrıda bulunuyor.
ZATU Hakkında
ZATU (Zelzele Afet Teknoloji Uygulaması), Türkiye merkezli bir afet ve acil durum teknolojisi girişimidir. Enerji bağımsız iletişim sistemleri, yapay zeka destekli risk yönetimi ve merkeziyetsiz veri mimarisi ile kriz anlarında hayat kurtaran teknolojiler geliştirmektedir.
