Kamuda Tasarrufun Gerçek Sınırları Ne Kadar?
İLKE Vakfı’ndan Kamu Harcamalarına Dair Stratejik Analiz
İLKE Vakfı İslam İktisadı Araştırma Merkezi (İKAM) tarafından yayımlanan “Kamu Maliyesi” başlıklı araştırma raporu, kamu maliyesinin temel başlıklarını bütüncül bir yaklaşımla ele alırken özellikle kamuda tasarruf potansiyeli konusunda dikkat çekici bulgular sunuyor.
Tasarruf Genelgelerinin Gerçek Etkisi Sınırlı
2024/7 Sayılı Tasarruf Genelgesi’nin kapsadığı kalemlerin toplam bütçeye oranı %3,2. Rapor, bu oranın bütçe bütünlüğü içinde oldukça sınırlı bir alanı temsil ettiğini ve sembolik adımların bütçe disiplinine sınırlı katkı sağladığını vurguluyor.
Bütçenin %80’i “Katı Harcamalardan” Oluşuyor
Merkezi yönetim bütçesinin yaklaşık %80’lik kısmı, kısa vadede değiştirilemeyen personel, faiz ve cari transfer gibi zorunlu giderlerden oluşuyor. Geriye kalan %20’lik esnek alanda dahi tam kesinti yapılsa bile elde edilecek maksimum tasarruf, GSYH’nin %1’ine denk geliyor.
Tasarruf Beklentilerinin Gerçekçi Olması Gerekiyor
Rapor, kamuoyunda sıkça dile getirilen tasarruf ihtiyacının önemine dikkat çekmekle birlikte, beklentilerin kamu maliyesinin yapısal sınırları göz önünde bulundurularak şekillenmesi gerektiğini ifade ediyor. Özellikle yatırım harcamalarında yapılacak sert kesintilerin, orta vadede büyüme ve refah üzerindeki etkilerine de dikkat çekiliyor.
Politika Önerileri: Kurumsal Reform ve Dijitalleşme
Raporda öne çıkan öneriler arasında şunlar yer alıyor:
Tasarruf politikalarının kurumsallaştırılması ve sürekli hale getirilmesiKamu harcamalarında şeffaflık ve denetimin artırılmasıDijitalleşme ve yapay zeka kullanımıyla verimlilik sağlanmasıHarcama değil, aynı zamanda vergi harcamaları alanında da gözden geçirme yapılması
Rapor Hakkında
Kamu maliyesi alanına dair bütüncül bir bakış sunan rapor, politika yapıcılar, araştırmacılar ve kamuoyu için kapsamlı bir referans niteliği taşıyor. Raporda yer alan tespit ve öneriler, İLKE Vakfı’nın kamusal politika üretim süreçlerine katkı hedefinin bir parçası olarak sunuluyor.
Detaylı analiz ve tablolarla birlikte raporun tamamı, İLKE Vakfı’nın resmi web sitesinde incelenebilir: ilke.org.tr