Akdeniz Koruma Derneği, Sualtı Kültürel Mirasın Korunması ve Çıkarılması kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü’nün Bozburun bölgesindeki kazı çalışmalarına destek olmak için Bozburun Yeşil Ada ve Söğüt Antik Liman çevresinde deniz dibi temizliği operasyonu gerçekleştirdi.
7-13 Ekim 2023 tarihleri arasında Muğla, Bozburun’da yer alan Yeşil Ada’yı merkez alarak başlayan deniz dibi temizliği operasyonu, Söğüt’te Antik Liman’da devam etti. Temizlik çalışmaları ile birçok insan kaynaklı atık denizlerimizden temizlendi. Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsünün bölgedeki su altı kazı çalışmalarının desteklenmesi için yapılan bu temizlik çalışmaları, aynı zamanda sağlıklı denizel ekosistemlerin korunabilmesi için de büyük önem arz ediyor.
İnsan faaliyetleri sonucu denizlerde meydana gelen kirlilik, denizel ekolojik dengeyi bozarak, deniz canlılarının sağlığını ve türlerin devamlılığını tehdit ediyor. Akdeniz Koruma Derneği kurulduğu 2012 yılından bu yana ilk çalışamalarını Gökova Körfezi’nde başladığı, bırakılmış veya unutulmuş ağlar ve beraberinde katı atıkların denizel ortamdan uzaklaştırılmasını hedefleyen deniz dibi temizlik çalışmalarını sürdürüyor. Dernek, 2020 yılında Kaş-Kekova ve 2021 yılında Fethiye-Göcek Özel Çevre Koruma Bölgelerinde deniz dibi temizlik çalışmalarına belirli aralıklarla devam ettirdi. Daha önce bulundukları derinlikten ve ağırlıklarından dolayı ulaşılması ve toplanması mümkün olmayan bırakılmış ya da unutulmuş ağlar ve diğer katı atıkları, balon sistemiyle deniz tabanından kolaylıkla uzaklaştırılıyor.
Bozburun’da Yeşil Ada ve Söğüt’te yer alan Antik Liman çevresinde yedi gün boyunca süren deniz dibi temizlik çalışmaları sonucunda plastik şişe, metal kutu, araç lastikleri, ağlar, şezlong vb. birçok atık toplandı. Yüzlerce kiloyu bulan atıklar ayrıştırılarak, kayıt altına altına alındı. Bozburun Yeşilada mevkiinde; 802 adet metal kutu, 1147 adet plastik şise, 142 adet cam şise, 7.1 kg parça ağ, 51 metre halat, 1725 metre misina ve 1 adet deniz motoru, Söğüt Antik Liman mevkiinde ise; 35 adet metal kutu, 284 adet plastik şise, 12 kg tekstil atığı ve 1 adet plastik şezlong deniz yaşamından uzaklaştırıldı. Toplanan atıkların deniz yaşamından uzaklaştırılmasını, geri dönüşümünü ve/ veya bertaraf edilmesini sağlamak üzere yerel kamu kurumlarıyla iş birlikleri yürütülüyor. Temizlik çalışmasının planlanlama, lojistik ve operasyon süreçlerini yöneten Özkan Anıl: Akdeniz Koruma Derneği, uzun yıllardır güney Ege kıyılarında, başta Deniz Koruma Alanları (DKA) olmak üzere, deniz dibi temizliği gerçekleştiriyor. Bu çalışmalar, bu bölgelerdeki darbelenmiş habitatların geri kazanılması ve eko-sistemlerin güçlendirilmesini hedefliyor. Deniz dibi temizlik çalışmaları uzun soluklu ve sistem yaklaşımlı bir plan ve kaynaklar çerçevesinde sürdürülmektedir. Bu kapsamda, özellikle Bozburun-Söğüt hattında su altı arkeoloji kazı çalışmalarını yürüten 9 Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü’nün yönlendirmesi ile onların çalışmalarının önünü açacak temizlik operasyonlarını son iki yıldır gerçekleştiriyoruz. Deniz dibi temizliğimizin böylesine önemli bir su altı kazısını destekliyor olması çalışmalarımızı daha da anlamlı kılmış ve coşkunluğumuzu arttırmıştır.’’ dedi.
Su altı Kültürel Mirasın Korunması ve Çıkarılması kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü ile Bozburun bölgesindeki kazı çalışmalarına destek olmak için Akdeniz Koruma Derneği tarafından geçtiğimiz 2022 yılında Çamçalık mevkiinde yaklaşık 10 ton ağı deniz yaşamından uzaklaştırılmıştı.
Akdeniz Koruma Derneği, 2022 yılında Gökova Körfezi, FethiyeGöcek, Datça-Bozburun ÖÇKB’de 6 dalgıç ile toplamda 56 gün süren 197 dalışla atıkların deniz yaşamından uzaklaştırılmasını sağladı. Toplanan atıklar, bölgelerdeki belediyelerin atık yönetimi birimleriyle iş birliği içinde geri dönüşüme gönderilirken, geri dönüşüme uygun olmayanların ise bertaraf edilmesi sağlandı.
